45 jaar Johan en Janna?

Deze foto is waarschijnlijk gemaakt ter gelegenheid van een huwelijksjubileum van de ouders van Aad. Alle kinderen en kleinkinderen staan er ook op. Aan de leeftijd van de kleinkinderen te zien is het waarschijnlijk het 45 jarig jubileum. Dan zou de foto in maart 1969 zijn gemaakt. Aad en Ester waren toen met verlof in Nederland. Je zie het trotse bruidspaar midden in beeld. Klik op de foto om een vergrote versie te bekijken. Laten we straks ook zo'n mooie foto maken?

familie Schild

Op deze foto's zie je het gezin waarin Aad opgroeide in de periode waarin Aad en Ester verkering hadden. In ieder geval geldt dat voor de eerste foto, want je ziet daarop helemaal aan de linkerkant de schoonmoeder van Aad: Elisabeth van Rijn. Verder Aad zelf, schoonzuster Ineke Castel en moeder Janna van Egmond. Op de tweede foto zie je de drie broers: Wim, Joop en Aad. Er moet ook nog ergens een mooie foto zijn waar iedereen op staat. Die komt nog.
Op de laatste foto zie je Aad in de tuin van zijn ouderlijk huis.

familie van der Deijl

Deze foto is waarschijnlijk gemaakt in de tijd dat Aad en Ester verkering hadden of vlak voor hun huwelijk. Je ziet het gezin waarin Ester is opgegroeid, van links naar rechts: vader Jan van der Deijl, Truus, Piet, Ester en moeder Elisabeth van Rijn.

rondreis in Canada

Aad en Ester hebben met hun gezin in 1977 een grote reis naar Canada gemaakt. Ester's oom Amerik van Rijn woonde daar met zijn gezin, in St Thomas, Ontario. Natuurljk werd de familie bezocht. Op de foto zie je Ester, de kinderen en de neven en nichten van Rijn plus aanhang en hun kinderen: (staande van L naar R: Elsbeth, Susan, Jeffry, Mark, Ester, Dorothé, Gerda [met haar beide dochters Jackie en Sadie], Annja, Margareth en Ely; [knielend van L.naar.R] Joep, George, Brian, Charles en Bill. Klik op de foto om er een vergroting van te bekijken.

Aad schrijft in een verslag van deze reis: ¨We maakten eeen onvergetelijke reis door Canada. We hadden met oom Amerik en tante Ma afgesproken dat wij hun woning mochten gebruiken tijdens ons verblijf in Canada terwijl zij ons huis konden gebruiken in Holland, maar zij deden dat niet. In Canada aangekomen werden we in Toronto van het vliegveld afgehaald en reden in plm 1 1/2 uur naar St Thomas. Daar was het een fantastische ontmoeting met neven en nichten en met hun families. De familie van Rijn woonde op een groot compound met twee van hun kinderen en de andere twee woonden in de naaste omgeving. Op de foto mis ik Larry Brockenshire ( de man van Gerda) en enkele kleinkinderen.
We maakten een trip naar Buffalo en Niagara; een reis door tabakkwekerijen met talloze houten huisjes waarin de tabak werd gedroogd. Er woonden veel Hollanders, veel van Friese afkomst, in dit gebied. In Buffalo kochten we o.a. een aantal nieuwe koffers.
Met George v.d.Kooy (man van Margareth) gingen we vissen en ja hoor! Aad ving een hele grote zalmforel, waaromheen we later een lunch gebouwd hebben met de hele familie. Ook maakten we met George een tocht naar Lake Erie; daar aangekomen, lag er een lange pier het meer in. Toen vertelde hij, dat er 14 dagen ervoor een Fries kind met vakantie in Canada van de pier was geslagen met een droevige afloop. George was een echte liefhebber van vissen. Zo kweekte hij zijn eigen pieren. Margareth zijn vrouw vond het allemaal wel goed. Bill en Sue (zijn vrouw) regelden een leuke BBQ bij hen thuis met veel van hun vrienden. Sue gaf les in schaatsen. Dit was de tijd van Erik Heiden en zijn zus."

Aad en Ester maakten met hun gezin ook een reis rond lake Huron. Op de foto hieronder zie je Annja, Aad, Joep en Ester bij de custom checkup (douane) in Port Huron. Ook heb ik een kaart van Lake Huron en enkele foto's van de Niagara watervallen van internet geplukt. Klik er op om een grotere versie te bekijken.

Aad schrijft verder over deze reis: "Toen begon de tocht der tochten in een bruine ford, gehuurd en gebouwd in St Thomas en spik splinter nieuw. We kregen het advies bij Detroit niet de verkeerde afslag te nemen, want , zo zei men, dat kon gelijk het einde van de tocht zijn. Maar het ging goed we reden in Michigan van hotspot naar hotspot. Een prachtig gebied met veel rijkdom. Zo kwamen we in de buurt van Saginaw bij een megastore met kerstartikelen. Ongelooflijk wat er zoal werd aangeboden. De kerstbomen reikten tot aan de hemel. En dat in mid summer met zeer veel kopers.
Bij de Locks bij Sault Ste Marie besloten we het bij Lake Huron te houden. Onze intentie was rond de great lakes te gaan. Deze meren zijn zo groot, dat de schepen zo groot zijn als zeeschepen. Persoonlijk heb ik bij de HAL gevaren van Hallifax naar Montreal en Toronto. Zo bekeken wij de schutsluizen, winkelden wat en ontmoetten er Hollanders, die ook aan het trekken waren. Een indrukwekkend geheel. Toen we besloten niet rond Lake Superior te gaan, begonnen we aan de terugreis aan de Canadese kant van het meer. De Canadese kant was qua natuur veel mooier dan de Amerikaanse kant. Zoals we de gehele reis hadden gedaan rond 5 uur in de middag zochten we een motel op (als je later kwam waren de meeste vol). Toen we ergens in de bergen reden, stond er plots eensoort Eland voor onze auto; dat was apart. Het bleek een indianen reservaat te zijn waar we doorhen reden.
Veelal maakten we voor de maaltijden gebruik van Mac Donald's of Roy Rogers' en soms een restaurant als dat zo uitkwam. Voor ontbijt en onderweg maakte ik meestal sandwiches en gemengde salades. Daar gebruikten we de big mac schaaltjes voor. Bij een van de motels was een stroompje. Wij vissen ( onderweg hadden we vistuig gekocht) en ja we vingen vis. Joep had de eerste lummels te pakken. Bij dat motel kon de deur niet op slot. Je moet niet moeilijk doen, dus ledikant voor de deur en slapen.



Ook een leuke plek was het eilandje Little Current. Prachtig aan het water. Een van ons gooide de autosleutels op het dashboard en die zakten weg. Een monteur moest er aan te pas komen om het dashboard te demonteren. Op zondag was dat. De bungalow, die we daar konden huren (direct aan het meer) had ook zijn beste tijd gehad, maar het was de enige die nog vrij was. Maar de natuur was daar schitterend. Zo kwamen we van de ene verassing in de andere. Plots kwamen we in een klein stadje, een drukte van belang, daar ontmoetten we weer Hollanders. We kochten daar o.a. poolpakken om thuis te gebruiken bij het vissen met de Jan Es.
Nog even dit: Toen we weer in St Thomas terug waren , hebben wij het Noorderlicht gezien op een lange gezellige avond. Recent heeft Eli Wielhouwer ons laten weten, dat er sinds die tijd geen Noorderlicht is waargenomen. Rest mij te zeggen dat het afscheid van de fam. van Rijn ons zwaar viel.¨ Hieronder zie je een foto van het noorderlicht die ik van internet geplukt heb. Wil je er meer van weten kun je op de volgende link klikken.

naar de kerk op Curaçao

Aad en Ester gingen op Curaçao gewoonlijk naar de Fortkerk, van de Verenigde Protestantse Gemeente van Curaçao. Hierboven zie je er een plaatje van. Meer informatie vind je op de volgende site: de Fortkerk. Aad schrijft over de kerken die hij en Ester op Curaçao bezochten: "In Willemstad zijn 3 Protestantse Kerken van de Verenigde Protestantse Gemeente (VPG). We bezochten ze allemaal. De Ebenezer kerk had veel en actieve leden. De diensten waren in het Engels; de leden kwamen hoofdzakelijk uit het Caraibisch gebied en minder van Curaçao zelf.
Voordat de Fort kerk eind 1991 werd geopend gingen we vaak naar de Emma kerk. De toenmalige predikant Ds Slusler behandelde toen de 10 geboden. Iedere week een. Dit was indrukwekkend zoals zijn uitleg was. Later vertrok hij naar Israel. Inmiddels is hij in Holland; iemand vertelde mij in Wassenaar???
Toen de restauratie van de Fort kerk klaar was, zijn we daar gaan kijken en waren getroffen door de sfeer, die dit kerkje uitstraalde en zijn daar gebleven tot we terugkeerden naar Holland. De toenmalige predikant Ds H Gilhuis gaf aan een beroep gekregen te hebben in Rockanje en dat hij dat beroep had aangenomen. Toen hij daar werd geinstalleerd zijn we erheen geweest. Hij was in veel landen geweest; er waren dan ook veel genodigden van over de hele wereld."

naar de kerk in Massapequa

Op Long Island waren Aad en Ester lid van de Dutch Reformed Church te Massapequa, waar Aad ook belijdenis van zijn geloof heeft afgelegd. Ester deed actief mee met sommige dingen in de kerk. Omdat deze kerk niet dichtbij was en zij al heel lang geen auto meer had gereden, heeft Ester met angst en beven een opfriscursus autorijles gedaan. Zij reed daarna steeds grotere stukken van huis.
Ester schrijft zelf over haar betrokkenheid bij deze kerk: "Tegen het voorjaar hield de kerk meestal een soort kledingverkoop voor mensen, die het niet al te breed hadden. Goede kleding die verzameld werd en verkocht tegen lage prijzen. Ik werkte daaraan mee: alles moest geprijsd en opgehangen worden aan lange rekken. De ruimte achter de kerk, die voor koffie na de dienst gebruikt werd, diende als verkoopruimte. Er kwamen altijd veel mensen op af.
Verder hielp ik mee aan allelei evenementen, die georganiseerd werden."

vrijwilligerswerk in de Openbare Bibliotheek van Curaçao

Toen Aad tussen maart 1990 en december 1993 op Curaçao werkte, deed Ester vrijwilligerswerk in de Openbare Bibliotheek van Curaçao. Zij deed 4 halve dagen per week als vrijwilliger administratief werk. Ook in Curaçao kreeg Ester namelijk geen werkvergunning, net als in Bangkok, Singapore en in Merrick.
Op dit werk had ze het erg naar haar zin, men snapte niet dat zij zoveel gedaan kreeg in zo weinig tijd. Eerst nam Ester zelf koffie mee, maar toen haar baas dat merkte kreeg ze gewoon koffie van de bibliotheek.
Ester schrijft zelf over deze periode: "Wat de bibliotheek in Curacao betreft, ben ik er terechtgekomen doordat ik een beetje aan ’t rondkijken was daar en in gesprek kwam.met het personeel aan de balie.. Ze hadden daar een groot rek, waaraan mappen hingen op alfabet met informatie over allerlei schoolvakken. Deze mappen werden door veel scholieren ingezien. Ze hingen netjes op alfabet, maar dat duurde niet lang; in een mum hing alles weer door elkaar. Je snapt het al; mijn taak was ze allemaal weer op alfabet te krijgen.
Het was toen een heel nieuw gebouw met subsidie van Nederland gebouwd Bij de administratie hadden ze een computer, maar er was geen geld meer voor automatisering van de bibliotheek. Alles ging nog met de hand. Dus waren ze blij met mij."

afroepkracht basisscholen in Merrick

Toen ze met Aad in Merrick (VS) woonde, kreeg Ester geen werkvergunning. Dit was dus tussen 1988 en 1990. Ester gaf zich op als afroepkracht voor drie basisscholen te Merrick, en kon toen gebruik maken van haar ervaringen met het lesgeven van haar eigen kinderen. Op de foto's zie je van links naar rechts: de Birch School, de Ronald A. Chatterton School en de Norman J. Levy Lakeside School.

Ester schijft zelf over haar werk in Merrick: "Ik kreeg geen werkvergunning op Curacao, maar in Bangkok en Singapore heb ik er nooit om gevraagd. Toen hoefde ik niet zo nodig.te werken. Bovendien heb ik op den duur genoeg werk gehad in Bangkok met lesgeven aan de kinderen. In Merrick USA had ik wel een werkvergunning. Zodoende kon ik als afroepkracht voor de drie scholen aangenomen worden. Het werk vond ik leuk Je kon in elke klas ingezet worden als hulp van de onderwijzer. Van kleuterklas tot 6e klas zal ik maar zeggen. Vervelend vond ik het oppassen tussen de middag als de kinderen in de gymzaal aan het lunchen waren. Ook werkte ik op de administratie: b.v. copieren en post in postvakken steken. Ongeveer 2 maal per week kwam het voor, dat ik opgeroepen werd. Dan ging ’s morgens om 8 uur de telefoon. En ik werd er ook nog voor betaald."

Tripodia

Ester werkte na haar terugkomst uit Singapore in het evenementengebouw Tripodia Katwijk, op het Hoornesplein te Katwijk. Ze werkte hier halve dagen als boekhoudster, van augustus 1983 tot december 1987. Klik op de link van Tripodia, het Cultureel zalencentrum van Katwijk om meer over Tripodia te weten. Ester schrijft hier zlef het volgende over:
"Na Singapore wilde ik wel weer gaan werken. Na veel gesolliciteer zag ik een advertentie in de Noordwijker: Tripodia vroeg een administratrice in de leeftijd van 21 tot 30 jaar. Ik was iets ouder (52 want het was augustus 1983), maar ik waagde toch een poging. En ik werd opgeroepen voor een gesprek en werd aangenomen. Het was een baan van halve dagen, maar dat kwam mij goed uit.
Tripodia is een zalencentrum met een bar, toneelzaal en andere kleinere zalen. Eens per mand moest ik de barvoorraad controleren en noteren. Dat was geen leuk werkje. Maar verder heb ik best naar mijn zin gehad. Ik ging met de bus, die stopte vlak voor Tripodia op de Hoorneslaan. Een keer per maand kwam het bestuur ’s avonds in vergadering bij elkaar en moest ik notuleren. Na afloop werd een drankje gedronken. Dan kon je wel eens lachen over de opmerkingen die gemaakt werden.
De voorzitter heette IJzerman, en kwam uit Zeeland. De anderen allemaal mannen waren Katwijkers. Tijdens een gesprek over Katwijk aan zee en Katwijk aan de Rijn, liet dhr Minnee zich ontvallen: “Katwijk aan de Rijn, daar zou ik nog niet begraven willen worden”. Lenie v.d.Plas was de werkster, die elke ochtend kwam schoonmaken. Door haar ben ik aan Mar gekomen als hulp in de huishouding. Ik heb er gewerkt tot we naar Amerika verhuisden in 1988."

vrijwilligerswerk Hollandse Club in Singapore

Ester kreeg toen zij met Aad in Singapore was (maart 1981 tot nov/dec 1982) geen werkvergunning, en vond dus ook geen betaalde baan. Wel deed Ester tikwerk voor Aad, en werkte als vrijwilliger in de bibliotheek van de Hollandse Club.

Ester schrijft hier zlef over: "Ik kwam in de bieb in Singapore te werken omdat ik met Nederlandse vrouwen kennis maakte, die in die bieb werkten. Als er een nieuwe lading boeken binnen was, ging ik helpen registeren en kaften. Ook inruimen op alfabet. De bieb was gevestigd in een van de ruimten in het clubhuis van de Nederlandse vereniging. Daar was ook een zwembad bij. Ik ging er met een taxi heen; die waren zo goedkoop."

Ester op vakantie

Op deze foto's zie je Ester op vakantie. De eerste foto is uit de tijd dat zij in Leiden bij het advocatenkantoor werkte. Ester was toen twee keer op vakantie in een kamphuis op de Veluwe, samen met een collegaatje. Ze waren (de fiets ging mee) op de trein gestapt, maar vergaten een keer uit te stappen. Zo kwamen ze in alle staten in Zwolle terecht. Gelukkig mochten ze van de conducteur mee terug zonder te betalen.
De tweede foto is van een vakantie in Doetinchem, toen Ester in Oegstgeest werkte, samen met collega Lenie Ammeraal (rechtsonder op de foto).

van banketbakkersleerling tot kok

Als je de vroege loopbaan van Aad bekijkt, vraag je je misschien wel af hoe alles zo heeft kunnen lopen. Ik vroeg er Aad naar, en hij schreef er het volgende over:

"In de oorlogsjaren 40 – 45 kwam ik weleens in de bakkerij van Pauwtje van Delft, later bij Rob van Vreedendaal aan de Vliet NZ (in Rijnsburg). Daar maakten ze lekkere en mooie dingen o.a. “turfjes”en “rozen”. Toen waren er nog geen frietes en andere dikmakers. Wij jongens kochten toen turfjes bij Pauwtje van Delft, maar ook druiven per kistje bij Tavenier in de Burg.Meyboomstraat.

Zoals eerder gezegd, wilde ik banketbakker worden. Mijn vader - die ertegen was - zocht als geboren Leidenaar de destijds alom bekende zaak van Van Dam op de Steenstraat uit. Ik verdiende er f 4,= per week. De chef patissier bij van Dam, de heer Jan Tindeloo, werkte daar al jaren en ving mij als broekie van 15 jaar geweldig op. Van hem heb ik het vak geleerd. In die tijd moesten de klanten nog boter en suiker inleveren voor koek en gebak. Dagelijks moest ik de berg boter, die nog in de papiertjes zat, schoonmaken. Dat was niet echt leuk. Jan Tindeloo gaf ook thuis les, op een gegeven moment aan zes mensen tegelijk: dan gaf hij les in zaken die bij van Dam niet voorkwamen. O.a. sorbetijs en andere lekkernijen. Ook moedigde hij mij aan om cursussen te volgen in suiker trekken, garneren (met cornet) en marsepein sierwerk. Dat deed ik in Voorhout in het RK Seminarie bij broeder Dalmatius van Heel. De vakkennis en toewijding die ik bij chef Tindeloo heb geleerd zijn, achteraf gezien, de basis geweest voor m’n verdere loopbaan. Dhr van Dam zelf verstond het vak niet. Zijn vader wel; die was de grondlegger van de zaak geweest.

Uiteindelijk ben ik bij van Dam weggegaan, doordat de patroon een winkeljuffrouw onheus behandelde. Dit was een jonge vrouw uit Rijnsburg van de bakkersfamilie Tijsterman! Vandaar ging ik naar Pauwtje Ravensbergen in Rijnsburg. Deze zaak werkte in het groot, wat mij wel aansprak om kennis te maken met deze productiewijze: andere ovens (wentelovens), andere machines en meer gerichte productie. Ene Joop Knipscheer had daar de leiding. Er werkten fijne mensen zoals Hans Veldman en Naut. In deze afdeling werd gewerkt voor b.v. kantines, winkels etc. We maakten gevulde koeken (via een heel aparte productie), spritsen etc. De winkel, die fantastisch liep, had een aparte productie. De klanten stonden buiten in de rij.

Toen ik dit bekeken had, wilde ik wat anders gaan doen. Via een advertentie werd ik aangenomen bij de Graaf: een volkszaak in de Kooi (een volkswijk in Leiden). Een gedreven eigenaar met leuk personeel. Andree de chef en Jan……… een UVS fan. Tussen de middag werd er gekruisjast. Er werd goed gewerkt. De Graaf zelf was een vakman, die veel wist en hij maakte b.v. qudrille beslag, dat ik niet eerder was tegengekomen.

Toen begon bij mij het idee post te vatten: als ik in dit vak doorga, wil ik voor mezelf beginnen; zo niet dan wil ik de keuken erbij leren. Aldoende solliciteerde ik naar de functie van koksleerling bij restaurant Meerrust in Warmond. Volgens oom Jan Bertram een klasse zaak, althans toen hij daar werkte als botenspecialist en technieker, ver vóór mijn tijd. Het werd een teleurstelling; reden: ik was er niet een van hen. Het type restaurant was er één van dure auto’s met oudere mannen met een scharrel. Het personeel : in de keuken 3, buffet 2 en verder een portier en kelners. Er werd gezopen: op stille dagen het meest, en als de bazin er niet was. Ze sloten zich op in een kamer tot ze lam waren. De enige jonge vrouw, die daar werkte (aan het buffet; zij dronk niet) werd door chefkok de Witt achterover gehouden met het hoofd onder de kraan, terwijl de buffetchef haar betastte; ze gilde het uit.

De volgende dag werd ik beschuldigd van diefstal. Ik ben toen op mijn fiets gestapt en naar Noordwijk gereden en solliciteerde bij Huis ter Duin en Hotel Noordzee. Het werd Hotel Noordzee voor het lopende seizoen. Hier werkte ik met chef Bol, een Hagenaar. Hotel Noordzee was destijds een familie pension. Jaarlijks hadden ze veelal dezelfde gasten, o.a. de familie Staal van Hotel Krasnapolski uit Amsterdam. Daar leerde ik de beginselen van een echte keuken.

Nico Driebergen, een jeugd kameraad, werkte in Wassenaar bij banketbakkerij kokerij De Wolf. Met Nico reden we eens op de fiets in Katwijk, en we werden aangehouden door politie agent De Bruyn. We mochten niet achterop de fiets zitten, en hebben dus valse namen opgegeven. Op de een of andere manier wist de Bruyn dat we in een bakkerij moesten werken. Hij bezocht ze allemaal in Katwijk en Rijnsburg, maar vond ons niet! Nico ging dus bij De Wolf weg, en zei: Aad is dit iets voor jou, en ja hoor we werden het eens. Deze betrekking was intern, dus had ik voor het eerst een kamer buiten de ouderlijke woning. Ook hier heb ik veel geleerd. Het zogenaamde betere werk. Het kwam ook wel voor dat er een dure auto met chauffeur stopte en dat de dame die eruitstapte alleen maar 1 luxe bonbon wilde hebben, want daar had ze plots zo’n trek in. Dit voorval typeert o.a. het type klanten dat daar kwam. Maar ook de gewone man was er welkom. Hier werkte Greetje Hilhorst als winkelmeisje; een lief meisje waar ik een oogje op had. De kokerij stelde niet echt veel voor; meer o.a. aanvullingen op “home cooked meals” zoals bouchees – slaapmutsen – charlottes e.d.

Wegens een oproep voor militaire dienst ben ik van hieruit naar Bergen op zoom gegaan en later naar Leiden de militaire koksopleiding. Na plm 6 maanden zat de militaire dienst er weer op. Toen gesolliciteerd bij de HAL ( Holland Amerika Lijn). Daar heb ik veel geleerd en hard gewerkt op verschillende boten met veel goede vaklieden. Dit was het groot keuken gebeuren. Dagelijks voor plm. 1000 mensen meerdere maaltijden per dag en op de cruise reizen was het heel hard en goed werken. Reden dat ik tot twee keer toe een maagzweer heb gehad. Bij de keuring die daarna volgde werd ik afgekeurd voor de zeevaart.

Wat nu!!! Het werd het cafe restaurant De Seinpost in Noordwijk; ook van de fam. Van Beelen. Na het seizoen gesolliciteerd bij de KLM, waar ik als rottiseur via een dag proef werken werd aangenomen door chefkok Krielaard voor 100 gulden per week. Na plm 10 maanden werd ik uitgezonden naar Bangkok."

operatie Airlift

Het KLM hotel Plaswijck was tussen augustus 1962 tot begin 1963 een belangrijke schakel in de grote repatriëringsoperatie uit voormalig Nieuw Guinea. Er werd met al het vliegend materiaal wat KLM beschikbaar kon maken gependeld tussen Bangkok en Biak om Nederlandse militairen en burgers terug te vliegen naar Nederland vanwege de op handen zijnde overdracht van Nieuw Guinea aan Indonesië. Plaswijck fungeerde als eerste opvangplaats voor deze mensen totdat er plaats voor ze was op vluchten naar Nederland. Er was op een gegeven moment aardig wat "overbevolking" in Plaswijck en andere hotels in Bangkok omdat er niet voldoende plaats was vanaf Bangkok naar Nederland voor alle gerepatriëerden. Het moet op Plaswijck in die jaren dus een enorm hectische tijd geweest zijn.

Bovenstaande informatie is gegeven door KLM'er Ronald Aker, die onze site tegenkwam bij zijn historisch onderzoek aan Plaswijck. Hieronder zie je een artikel over deze operatie uit de wolkenridder van 22 september 1962. Aad wordt er ook nog in genoemd. Klik erop om een grotere versie te bekijken. Ook zie je hieronder een foto terugkerende expats.

Aad schrijft hier zelf het volgende over: "Deze operatie was inderdaad voor alle betrokkenen gigantisch. Maar we hadden inmiddels ervaring opgedaan in Bangkok bij eerdere evacuaties uit Indie/Indonesie.
Ik was maar net in Bangkok,toen Boung Sukarno begin 1958 de unie met Nederland verbrak en alle Nederlandse bedrijven onder Indonesisch beheer werden gesteld. Vanaf dat moment vertrokken nagenoeg alle Nederlanders. De Indische Nederlanders mochten toen kiezen: óf daar blijven óf naar Nederland met de Nederlandse Nationaliteit.
De operatie van begin 1958 was er een om niet te vergeten: een gedeelte van de KLM staf uit Djakarta moest naar Singapore, de evacuées die niet op doorgaande vluchten geplaatst konden worden, werden overgevlogen naar Singapore om van daaruit naar Bangkok overgevlogen te worden. Er werden extra machines (allemaal vol) ingezet. Pakweg zo,n 30.000 mensen werden in korte tijd vervoerd. De hotelkamers werden in korte tijd voorzien met stapelbedden. Voor mij en de catering betekende dat dubbele zittingen in de Dining room.
Toen deze voor ons goed verlopen operatie achter ons lag, en de achter gebleven Indische Nederlanders daar spijt van kregen, kwam de tweede golf op gang, nml die van de spijtoptanten. Deze operatie liep goed georganiseerd. Minister Marga Klompé, die hiervoor verantwoordelijk was, stuurde 2x een echtpaar (de echtparen van der Berg en Beekelaar) naar Plaswijck, om al deze tropenmensen van warme kleding te voorzien voor hun aankomst in Holland. Deze warme kleding werd door het ministerie opgestuurd. Tevens vlogen er steeds 2 dames mee op elke vlucht; vooral op de Tokyo vluchten was toen veel plaats. Deze operatie duurde tot plm 1964. Zoals gezegd zeer goed georganiseerd!
Operatie airlift was er een van de DC 8 tijd, dwz grotere aantallen mensen, en snel achter elkaar. Plaswijck zat weer mud vol, en zo ook de machines. Inmiddels was er wel een nieuwe keuken gebouwd, met voor de bevoorrading 2 High-loaders. Dit was dus een beter uitgangspunt dan in 1958. Maar Plaswijck zelf was te klein voor deze stroom van mensen: veel mensen werden ondergebracht in de stad. Het was zelfs zo'n
grote operatie, dat de President Directeur Ernst van der Beugel over kwam om zijn medewerkers een hart onder de riem te steken. In die tijd was het zo, dat de beste grondstoffen die op de markt te koop waren, nog niet goed genoeg waren voor de KLM, dus was het dubbel alert zijn met deze grote hoeveelheden. Wat erg op prijs werd gesteld door de KLM staff was het diner dat onze Directeur ons aanbood ,in een bekend Restaurant in Bangkok. En ik wist niet wat mij overkwam toen hij wilde dat Aad en Ester Schild aan beide kanten van hem zouden plaatsnemen. Leuk hè?"

Ester was in die periode zwanger: Joep werd in de zomer van 1963 geboren!

hoe het allemaal begon

Aad en Ester zagen elkaar voor het eerst op Goede Vrijdag 1954, dus op 16 april 1954. Aad was samen met zijn collega (Aad voer in die tijd nog voor de Holland Amerika Lijn) IJs van Rooijen meegegaan op bezoek bij diens aanstaande schoonouders in Noordwijk. Toen ze eenmaal goed en wel binnen zaten, kwam Ester net thuis uit de kerk. En die wilde wel een afspraakje maken voor een dubbele date. Zie over die eerste dat het aparte stukje. Hoe Aad ertoe kwam om met IJs mee te gaan naar diens schoonouders, beschrijft Aad in het volgende stukje:
"Als varensgezellen heb je ook weleens een paar uur vrij. Als je dan met een aantal maten in een van de hutten zit, wordt er van alles te berde gebracht, bijvoorbeeld wat er allemaal gedurende het verlof zoal gepasseerd was. Zo bracht IJs van Rooijen te berde dat z'n vriendin erg ziek was geweest, maar dat ze er toch weer goed boven op was gekomen. Maar ook dat ze een leuke zuster had, een pracht van een meid, die bovendien goed bij de tijd was. Na een paar reizen zo heen en weer gepraat te hebben vroeg hij: "Kom eens naar Noordwijk; misschien kunnen we wat leuks organiseren!" Zo gezegd zo gedaan, en van het een kwam het ander. En zo had ik een geweldige vriendin. Het was niet alleen hard werken aan boord." IJs was dus de matchmaker voor dit huwelijk.

huis nr 2 en 5: de compound in Bangkok

Deze foto is genomen vanuit het vliegtuig: je ziet de punt van de vleugel onderaan nog. Langs de bovenrand van de foto zie je de rivier lopen, en de loop van de "klong" kun je volgen vanaf de rivier linksboven iets schuin rechts naar beneden (volg de rand met bomen langs de oever). Met de klok mee kun je de volgende gebouwen zien:
Linksboven in de hoek onder al die bomen staat het eerste huis van Aad en Ester in Bangkok. Daarnaast (tussen de klong en het gazon met de letters KLM erop) het huis van de hotel en catering manager. Nog iets verder naar rechts (tussen de klong en het centrale hoofdgebouw) het huis van de assistent hotel en catering manager. Het kleine gebouwtje daarnaast is het kantoor van de manager, met administratie en linnenkamer. Dwars daarop staat de double storey bungalow voor passagiers (nog steeds langs de klong). Iets naar beneden (het veelhoekige gebouw) staat de dining room (eetzaal), met helemaal rechts de keuken (je ziet hier de eerste keuken, maar ook de tweede keuken stond daar). Het lange gebouw rechts onderaan is de single storey bungalow voor passagiers. Onder deze bungalow zie je de tuin van het tweede huis van Aad en Ester in Bangkok. Links daarvan (naast de bungalow voor de passagiers) steet het tweede huis van Aad en Ester in Bangkok. Onder dit huis zie je het "eiland" liggen, en het bosje links hiervan is de orchideeën shade van Aad. Daarboven (links naast het huis van Aad en Ester) staat de bungalow voor gezagvoerders. Het lange gebouw links onderaan is de bungalow voor de bemanning, met vlak daarboven de tennisbaan. Links naast de tennisbaan staat het praathuis (de crewbar). Nog weer links daarvan (niet op de foto) stond de wasserij. Daar kwam later ook de derde keuken te staan. Op de plek van het gazon met de letters KLM erop kwam later het zwembad. En zoals eerder gezegd: het gebouw in het midden van de foto is dus het hoofdgebouw.

Klik op de foto om een vergroting te bekijken. De foto is ter beschikking gesteld door Wil Verkerk. Informatie over de verschillende huizen waar Aad en Ester gewoond hebben vind je in aparte stukjes.

Inmiddels is er wel het een en ander veranderd, zoals je op de foto van Google earth kunt zien: ziet alleen nog maar het hoofdgebouw, het zwembad en een van de keukens. Om alles goed te kunnen vergelijken met de bovenste foto, moet je de onderste foto eigenlijk een kwartslag naar links draaien. Klik op een foto om er een grotere versie van te bekijken.

als ik twee maal met mijn fietsbel bel

Aad schrijft over dates met Ester: "M’n eerste afspraakjes met Ester waren hier bij de Noordwijkse Vuurtoren. Ik fietste dan op de afgesproken tijd rond de Vuurtoren, (dat kon toen nog) en Ester was er natuurlijk nog niet. Zij keek vanuit het zolderraam of zij me zag en dan roetsj de trap af het pad naar de boulevard af en dan rende ze me tegemoet. In de tussentijd zong ik het liedje: als ik twee maal met mijn fietsbel bel, nou dan wet je ’t wel enz."

naar de kerk in Singapore

De koopvaardij predikant in Singapore heette Ds I.Bromet. In het zeemanshuis hield hij eens per maand een nederlandse dienst, waarbij ook zeevarenden waren betrokken als er een Nederlands schip in de haven lag, of eigenlijk op ree. De meeste grote schepen lagen buitengaats. De bemanning werd met tenders aan land gebracht.

Aad en Ester gingen gewoonlijk naar de (Engelstalige) "Orchard road Presbyterian Church", en als de kinderen er waren, gingen die vaak met ze mee naar de kerk. Aad schrijft: "Wat ik me kan herinneren is dat de kerk altijd bom en bomvol was, met veel jonge Chinese mensen die actief met de kerk bezig waren. Zelf was ik dat niet: ik was meer bezig met m'n werk voor de CIAS, wat zeer zwaar was, om in korte tijd veel tot stand te brengen.
De kerk was niet ver van ons huis, en wij voelden ons er thuis. Destijds heb ik daar een boekje gekocht, getiteld "A history of the Presbyterian Church in Singapore". Op blz 153 lees ik de opdracht: "to the glory of God and to the memory of Herbert Alfred Leslie Orchard (overleden op 1 november 1938)". Dus denk ik dat de Orchard road naar deze Elder van de kerk is vernoemd. Deze straat is een van de meest bekende in Singapore, met oa vlak bij de kerk de Raffles Tower en de meest indrukwekkende skyline."

Kijk voor site van deze kerk op de volgende link. Op de foto zie je deze kerk staan (de foto is wel oud: uit 1956). Klik op de foto om er een grotere versie van te bekijken.

naar de kerk in Bangkok

Aad en Ester waren in Bankok met hun gezin lid van "the International Church of Bangkok". In deze kerk lieten zij ook hun kinderen dopen. Elsbeth en Annja werden in het gebouw op de volgende twee foto's en de tekening gedoopt. Op het gebouw stond een bord met het volgende opschrift: The Fourth Thai Church, Srivieng Road, One Block from Rama Hotel, Off Surisak, Bangkok. Klik op de plaatjes om er een grotere versie van te bekijken.

Toen Joep gedoopt werd, kerkte de gemeente inmiddels in een ander gebouw, de Wattana Church, 67 soi 19, Sukhumvit, Bangkok. Hieronder zie je een flyer van 31 mei 1970, met daarop een tekening van het kerkgebouw. Daarnaast een recente foto van dit gebouw. Klik op het plaatje om er een grotere versie van te bekijken.

Aad schrijft hierover: "Nadat we in Bangkok waren aangekomen, duurde het even voordat we een auto hadden, dat ik een rijbewijs haalde en dat Ester was gearriveerd. Daarna was de the International church of Bangkok snel gevonden. Het was wennen omdat de diensten om 8 uur begonnen en we al om 7 uur op pad moesten. De diensten waren goed te volgen. Het gezangenboek; het hymnboek heeft veel mooie liederen met vlotte melodieën. Dit boek wordt gebruikt in alle Engelse kerken die wij bezochten t.w. Bangkok, Singapore en de U.S.A. Het was de enige Engelstalige kerk in Bangkok. (de Rooms Katholieken en Seventh day Adventists niet meegerekend). Het kerkgebouw in de Srivieng Rd werd gehuurd van de Fourth Thai Kerk. Na de dienst was daar de dienst van de Fourth Thai Kerk zelf. Toen het ledenbestand groeide, werd er uitgeweken naar de Wattana Church; dit was een zendingskerk met een school erbij. Het geheel was zeer groot van opzet. Het bevatte een basisschool en middelbare school. De voertaal was Siamees met Engels als tweede taal. Wij waren er nagenoeg alke zondag en de kinderen gingen op den duur naar de zondagsschool. Er was een koor, dat jaarlijks de Messiah opvoerde. Het koor had veel succes en trad ook meerdere malen op. Met Pasen was er altijd een sunrise service in de tuinen op het compound. Dit was ook het geval toen we nog in de F.T.K. kerkten, maar dan werd die service midden in Bangkok in het Lumpinipark gehouden. Ook de diensten in de Wattana Kerk begonnen vroeg. De Siamese dienst kwam daar weer vlak achter. Gezien ons werk en de afstand tussen Plaswijck en de stad werden activiteiten tot de zondag beperkt.Er werd regelmatig gezamenlijk ontbeten na de dienst. Dat werd dan door verschillende leden verzorgd. Wij hebben dat ook een keer gedaan."